In oktober hield Reliëf, een vereniging van zorgaanbieders, een bijzonder symposium: om te vieren dat deze koepel die al tien jaar is betrokken bij onderzoek over en de praktijk rondom levensverhalen in zorg en welzijn. Een van de bekendste wapenfeiten van Reliëf is de uitgave van de methode ‘Mijn Leven in Kaart’.
Het dagprogramma was zeer gevarieerd. Er werden nieuwe publicaties geïntroduceerd, o.a Mijn Leven in Kleur, gericht op levensverhalen van oudere migranten in Nederland, en er waren algemene inleidingen onder meer door José Franssen (Het verhaal achter ‘Een Landschap van herinneringen’) en Thijs Tromp (De verbindende kracht van verhalen).
In de middag waren er vier deelsessies: In gesprek over het levensverhaal met mensen met dementie; Met oudere migranten in gesprek over hun levensverhaal; In gesprek over het levensverhaal binnen de palliatieve terminale zorg (waarin ook de initiatiefneemster van deze LP LinkedIn groep, Gonnie Jansen sprak over ‘ Je levensverhaal nalaten als de tijd dringt’). Tot slot Een veilig huis: het Verhaal vertellen in kerkelijke vieringen met mensen met dementie.
Tja…. er komt een dag dat je misschien niets meer kunt, dan ‘alleen maar’ levenswijsheid doorgeven en daarover vertellen. Je kunt je dan vast houden over de verhalen die er zijn over leven en dood. Dat doorgeven lijkt me eigenlijk zorg taak nummer één voor zorginstellingen die met ouderen werken
WAT VERTELT U DE VOLGENDE GENERATIE? Om die vraag draait het immers. Helaas is daar in de meestal weinig gelegenheid voor.
Bij het ‘klaar zijn’ voor het afscheid van het leven sta je alleen. Waar zijn dan die troostende verhalen die de mensheid zijn overgeleverd?
In het gunstigste geval gaat de aandacht uit naar de laatste wensen en allerlei zakelijk gedoe om in rust te kunnen sterven of eventueel vrijwillig eerder het lichaam te verlaten. Maar wie vertelt die vele, vele verhalen over het ‘wat daarna..’. Elke cultuur, overal en altijd, kent verhalen daarover: verhalen over leven na de dood, reïncarnatie, slimmeriken die de dood te slim af zijn, over hemel en hel enzovoorts. Ook in de Bijbel bij voorbeeld gaat het daarover (zoals in 1 Korintiers 15).
Zouden instellingen die met ouderen werken die verhalen niet ‘verplicht’ moeten vertellen voor hem die voor de drempel staan.
Levenden mogen toch niet zwijgen als de dood?
