Recent zijn er wat wetenschappelijke publicaties verschenen over narrativiteit die de aandacht verdienen

Doing Narrative Research. Ed. Molly Andrew, Corrine Squire en Maria Tamboukou. Uitgave Sage publications.com  ISBN 978-1-4462-5266-6.

Eigenlijk behoeft deze reader geen aanbeveling als we weten wie de samenstellers zijn van deze reader zijn waarin een ruim tiental gedegen artikelen staan voorzien van met literatuur verwijzingen. Stuk voor stuk vooraanstaande wetenschappers op dit gebied.

De auteurs zijn namelijk als hoogleraren verbonden aan de University of East Londen en co-directors van het Centre for Narrative Research  (www.uel.ac.uk/cnr/index.htm). Hét studiecentrum op dit gebied.

Kortom dit Engelstalige boek is een must voor hen die zich in de achtergrond willen verdiepen in de werking van verhalen en ons bewustzijn.

Tapestry of Memory: evidence and testimony in life story narratives (Nancy Adler en Selma Leyersdorff in de serie Memory and Narrtive)

Dit boek, geschreven door dé deskundigen op het gebied van Oral History is zeker de moeite waard. Vooral voor wie zich verdiepen wil in het probleem waar ‘Oral Historians’ tegenaan lopen. Op de Universiteit van Amsterdam zijn zowel het Huizinga Instituut als het Niod (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie en genocide studies) waaraan de auteurs verbonden zijn hier mee bezig.

De vraag naar ‘de waarheid’ blijkt problematisch te zijn. Er is natuurlijk een ‘feitelijk’ en ‘juridische’ weergave van gebeurtenissen, maar er zijn ook de persoonlijke herinneringen. Vaak flierten  van herinneringen,  vaak gekleurd en (zeker na verloop van tijd) vertekend zijn; dus ‘onbetrouwbaar’.

Maar zo simpel is dat niet. Er blijken vele waarheden te zijn en hoe moet de oral-historian de verhalen die hij hoort plaatsen? Belangrijk is vaak dat de emotionele ervaring van bij voorbeeld slachtoffers en hun gevoel van (on) recht is erkend. Zo is er onderzoek gedaan naar de overlevenden van Sibrenica en in de Gaza-strook. Wiens waarheid telt er nu eigenlijk en waarom?De officiële versie of het aangrijpende verhaal van een moeder haar kind heeft zien vermoorden?

Welke waarheid ‘is echter’? En wat zijn de gevolgen daarvan?

De auteurs gaan uitgebreid in op dit soort problemen. Geheugen is een soort borduurwerk dat uit vele draden wordt gevlochten. Samen vormen al die verhalen ‘de’ waarheid.

Maar dan nog…ook dat verhaal veranderd al naar gelang de tijd verloopt. Steeds wordt op een andere manier naar het verleden teruggekeken en andere details (‘feiten’) worden belangrijk.  Het gaat om een dynamisch proces.  Kortom: wiens verhaal moet je waarom geloven en wat is de functie dat die persoon dat nu net op dit moment aan deze luisteraar vertelt? En hoe verhoud zich dat met zeg de officiële beschrijvingen van gebeurtenissen.  Verhalen laten zich niet makkelijk vangen. Oral history is dan ook een academische discipline.  Deze (Nederlandse) hoogleraren die dit boek schreven weten er veel over te vertellen. Aanrader dus.